Tütün üreticilerinin desteklenmesi
YUNANİSTAN CUMHURİYETİ
TARIMSAL KALKINMA VE GIDA BAKANLIĞI
BAKAN BÜROSU
MECLİS DENETİM BAĞIMSIZ BÖLÜMÜ
Axarnon 2, 101 76 Atina, Tel. 210-2124180 Faks: 210-2124524
Atina, 16-2-2016
Prot. No. : 284
Yunan Parlamentosu’na
Meclis Denetimi Müdürlüğü’ ne
Soru Önergeleri Bölümü’ ne
KONU: Tütün üreticilerinin desteklenmesi
İlgili Soru Önergesi: 2604/22-1-2016
Milletvekili İlhan Ahmet’ in sunmuş olduğu yukarıda belirtilen soru önergesinine cevap olarak, aşağıdakileri bilginize sunuyoruz:
Tütün sektörü ile ilgili olarak, sigaranın insan sağlığına olan zararlı sonuçlarından dolayı, bu söz konusu sektör, son onbeş yıldır özellikle Dünya Sağlık Örgütü (D.S.Ö)’ nün suçlamalarının hedef noktası olmuştur. Ülkelerin büyük bir çoğunluğu, Dünya Sağlık Örgütü (D.S.Ö)’ nün 2003 yılı itibariyle sigara kullanımını denetlemesiyle ilgili çerçeve sözleşmesi imzalamış olduklarını belirtmek isteriz. Ülkemizde bu Çerveçe Sözleşmesi 2006 yılında uygulamaya konmuştur.
Tütün sektöründe, 2006 ekiminden itibaren uygulanan Birlik çerçevesi dahilinde (Ortak Tarım Politikası), ilk etabta, Avrupa Birliği Üyesi ülkelere alacakları desteğin türünü seçme imkanı tanınmaktaydı. Yani, bağlantılı destek yada bağlantısız destek alma imkanı tanınıyordu. Ülkemiz, ilgili taraflar olan üreticilerin ve tütün şirketlerinin önerileri akabinde, oybirliği ile tütün sektöründe bağlantısız desteği almayı seçmiştir.
Ortak Tarım Politikası, 2010 ekiminden itibaren, tam bağlantısız destekleri (tek ödemeyi) ve haklarının %50’sini önceden vergiye tutulmasını ve bu miktarın ilk yardım ayağından (destekler) ikinci yardım ayağına (tarımsal kalkınma tedbirleri) aktarılmasını öngörüyordu. Bunların akabinde, 2006 yılı itibariyle, tütün üreticileri bu sektörü terk etmeye başlamış ve tütün sektörü tamamen bir çöküş yaşadıktan sonra, tütün tekrar sabitlenmiş ve kademeli olarak artarak 20.000 tonluk bir üretimden yaklaşık 27.000 tonluk bir yükşelişe geçmiştir.
Her ne kadar, tütün üreticisi Avrupa Birliği Üyesi Ülkeler buna karşı çıkmış olsa da, bu sektörün bağlantılı desteklerden ayrı tutulup istisna oluşturması, az önce belirttiğimiz takip edilmiş politikaların bir sonucudur.
Ayrıca belirtilmektedir ki, Anadolu tipi tütünler (Basma ve Katerini), mükemmel kaliteleri sayesinde dünya çapında ön plana çıkmışlardır ve böylece ihracat özelliklerinden dolayı da, aynı zamanda, yunan ekonomisine de yardımcı olmuşlardır.
Rodop – Evros Tütün Üreticileri Kooperatifi’ nin önerisine gelince, yani B destek ayağının rezervlerinden tütün üreticilerine bu desteğin ödenmesi fikri de Avrupa Birliği’nde kabul görmemiştir. Nedeni ise B destek ayağının felsefesi belirli tarımsal gelişim tedbirlerinin finanse edilmesi olup, sadece üreticilerin gelirini desteklemek değildir. Hatta, tütün üreticilerine yapılan yardım–desteklere dünya ve Avrupa çapında bir tepkinin var olduğu da herkes tarafından bilinmektedir.
Ancak, üreticilerin gelirinin desteklenmesi, kalitenin iyileştirilmesine yönelik (yüksek kaliteli kategoriler, entegre yönetim programları v.s.) alım-satım sözleşmelerini imzalayan üretim şirketleriyle yapılan pazarlıklar aracılığıyla başarılabilir.
Tarım –Çevre Destek Ödemelerinin 214 Uygumalasıyla ilgili olarak, 2007-2013 Tarımsal Kalkınma Programı çerçevesinde onaylandığı üzere, ülkedeki eski ve yeni tütün üreticileri için iki faaliyet dahil edilmiş ve 2014-2020 Tarımsal Kalkınma Programı çerçevesinde de devam etmektedir:
- Faaliyet 1.4 “Tütün üretilen bölgelerde, kuru tarım ile rotasyon”: Sulama suyunda ve kimyasal kullanımında tasarrufu amaçlamaktadır, ayrıca sera gazlarının sınırlanmasını da hedeflemektedir. Bu faaliyet, eski tütün üreticileri, yani artık çiftçilik faaliyetlerini yeniden yapılandırmış olanlar içindir. Müdahale alanlarında seçilen parsellere, sulanan mısır, pamuk ve yonca ekilmiş parseller dahildir.
- Faaliyet 2.3 (A) “Tütün üretiminde Entegre Yönetim Sistemi”: Enerji girişini (kimyasal gübre–tarım ilaçları) azaltmayı, toprağın organik maddesini iyileştirmeyi, suda tasarrufu ve biyoçeşitliliği iyileştirmeyi amaçlamaktadır ve tütün üreticilerini ilgilendirmektedir. Teşvike müsait yatırımlar, tütün üretilen bölgelerde bulunup, üreticinin tarımda kullandığı alanlardır. Bu alanlar da azami 0,5 hektar artış marjı ile, en son yaptığı Tarım Teşvik Dilekçesinde (prim) (Etisi Enieas Enishisis) beyan etmiş olduğu rakama eşit olmalıdır.
2014-2020 Tarımsal Kalkınma Programı’nın, C(2015) 9170/11.12.2015 sayılı Avrupa Komisyonu kararı ile onaylandığı belirtilmektedir. 2014-2020 Tarımsal Kalkınma Programı ile diğer ürünlerin yanısıra, tarım-gıda ürünleri (commodities), temel tarım ürünleri ve tarım sektörünün büyük bir bölümünü oluşturan üretim şirketleri için hammadde oluşturmaktadırlar. Söz konusu ürünler, büyük ölçekte ve özellikle ovalık kırsal alanlarda üretilmektedirler ve özellikle de yerli sanayi pazarında (pamuk, tütün, buğday, v.s.) geniş çapta kullanılıp tüketilmektedirler. Üretim için verilen desteklerin kaldırılmasından dolayı, “bu temel ürünleri” terk etme eğilimi başlamıştır, sonuç olarak da tarım ürünleri sanayisi ve tarım bölgelerindeki istihdam tehlikeyle karşı karşıyadır, çünkü bunlar hammadde olarak bu ürünlerin üretimine dayanmaktadırlar. Bu ürünleri hedeflemek, aslında modern, çevre dostu teknolojilerin hayata geçirilmesidir, çünkü böylece çiftliklerin ekonomisine ve çevresel sürdürülebilirliğine katkıda bulunmaktır.
Özellikle, 4.2 Uygulamasının “Tarımsal Üretim, Ticaret ve Kalkınma çerçevesinde”, Üretim, ticaret ve kalkınma Ek I’e dahil olmayan (tarım dışı ürün) son ürün hariç, buna tütün şöyle dahil edilmektedir: “Puro ve cigarillo üretimi için tütünün işlenmesi”. Bu faaliyete katılmaya hakkı olanlar çok küçük, küçük ve orta ölçekli şirketlerdir, ayrıca üreticilerle özel sözleşmeleri olan şirketlere öncelik tanınmaktadır. Yukarıdaki Faaliyetin dışında tütün, Tarımsal Kalkınma Programının çoğu faaliyetinde yer almaktadır, böylece, ilgili davetlerdeki şartlar ve koşullar yerine getirilmesi durumunda, tütün üreticileri bunların çoğuna dahil edilmektedir.
Yukardakilerinden başka, tütüne birleşik destek verilmesi baştan daha 1307 sayılı kanunun 52. maddesinin 2. fıkrasında yasaklanmış, ayrıca aynı kanunda destek alacak ürünler de belirtilmiştir. AB’ nin görüşü, aynı şekilde söz konusu Kanunun konuşulduğu süreçte Üye-Ülkelerin çoğunluğunun da görüşü kesinlikle olumsuzdur.
BAKAN VEKİLİ
MARKOS BOLARİS
Aslına uygundur
(Mühür -İmza)
SİGALA BAMBAKİA
Bildiri: Milletvekili İlhan AHMET