Trakya’daki Müslüman Azınlığa ait tarihi ve dini eserlerin korunması ve restorasyonu

                                   SORU ÖNERGESİ              

ALICILAR: KAMU DÜZENİ VE KÜLTÜR BAKANLARI

KONU: Trakya’daki Müslüman Azınlığa ait tarihi ve dini eserlerin korunması ve restorasyonu

3 Şubat 2005 gecesi, Gümülcine Kır Mahalle Camii avlusunda bulunan, tarihi öneme sahip bir mezar bazı kişilerce tahrip edilmiştir. Söz konusu mezarın, burada altın aramaya kalkışan altın avcılarınca tahrip edildiği söylentileri yayılsa da, bugüne kadar konuyla ilgili herhangi bir kimse göz altına alınmazken, bu dehşet verici olaya neden olan zanlıların kimler olduğu açıklanmamıştır. Resmi tarihi veriler olmasa da, harabeye çevrilen mezarın 200 yılın üzerinde bir geçmişinin olduğu ve Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalma olduğu biliniyor.

Bu olaydan 6 gün sonra, 9 Şubat 2005 tarihinde, (Rodop İli) Demir Beyli köyünde bulunan bir Müslüman anıtı daha çıkan yangın sonucunda tamamen yanmış, bugüne kadar bu yangına kimlerin sebep olduğu konusunda bir açıklama yapılmamıştır. Demir Beyli Tekkesi olarak bilinen bu anıt, Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalmadır. Polisin bu olayla ilgili araştırması da herhangi bir sonuç vermezken, maalesef bugün hala zanlıların kimler oldukları bilinmemektedir. Söz konusu anıt 18 yıl önce, azınlık üyelerinin bu tür eserlerin tamiri ve restorasyonu için ayırmış oldukları bütçe sayesinde tamir edilmiştir. Bugün maalesef bu tekkeden geriye sadece 4 duvar kaldı. Aynı dönemde İskeçe İli Poliskio köyünde bulunan Avrupa’nın en eski camii, açılan ateş sonucu zarar gördü.

Son olarak belirtmek gerekir ki, Müslüman Azınlığın pek çok dini ve kültürel anıtı bugün kötü durumdadır, en kısa sürede bakımlarının yapılması, bazılarının restore edilmesi gerekmekte, bu tür girişimleri yerine getirmek için gereken maddi kaynağı bulmakta zorlanan azınlık, devletin ekonomik desteğine ihtiyaç duymaktadır. Gümülcine’de Pospos olarak bilnen anıt, kendi haline terk edilmiştir ve kötü durumdaki Müslüman anıtlarına bir başka örnek teşkil etmektedir. Bununla birlikte bölgemiz için kültürel, dini ve tarihi açıdan son derece büyük öneme sahip yüzlerce anıt daha vardır.

Trakya’daki azınlığın kültür geleneğinin korunması ve yaşatılması ihtiyacının ne kadar zorunlu olduğunun altını çizer, Trakya’daki çok

kültürlülüğün bölgede yaşayan farklı toplumların kültür mirasının korunmasından geçtiğini hatırlatırım. Zaten kısa süre önce hazırlanan ve Yunan Parlamentosu’nda oylamaya sunulan “Avrupa Anayasası’nın kurumsallaşması için Anlaşma Onaylanması” adlı yasa tasarında da, bu konu belirtilmektedir. Yasa tasarısına göre “Anayasa Anlaşması ortak Avrupa kültür mirasını ön plana çıkartmakta, Avrupa Birliği’nin üye devletlerin kültürel gelişmelerine ve ulusal farklılığına duyduğu saygıyı vurgulamaktadır”.

Sayın Bakanlar, Türk – Yunan dostluğunun hakim olduğu, iki komşu ülke ilişkilerinin ilerlediği bir dönemde bulunmaktayız. Öyle zannediyorum ki, bu gibi kültür mirasların korunması ve yaşatılması her iki ülkenin yararınadır. Bunun dışında kültür mirasının korunması ve geliştirilmesi, üye devletlerin farklılıklarına saygı çerçevesinde, Avrupa Birliği’nin de öncelikli hedefleri arasındadır. Bu doğrultuda

BAKANLARA SORULUR

• Kamu düzenini korumak ve yukarıda bahsettiğimiz şekilde davranışlarda bulunan zanlıları cezalandırmak üzere ne gibi güvenlik önlemleri almaya hazırlanıyorsunuz?
• Trakya’daki Azınlığın tarihi ve kültürel eserlerinin korunması, saldırı ya da zaman aşımı gibi çeşitli nedenlerden dolayı tahrip olan eserlerin Bakanlık imkanlarınca restore edilmesi için kulanılacak herhangi bir bütçe oluşturulması girişiminde bulunacak mısınız?

SORU ÖNERGESİNİ YÖNELTEN MİLLETVEKİLİ

İLHAN AHMET