ΕΡΩΤΗΣΗ

Βουλή Των Ελλήνων Αρ.Πρωτ.Ερωτήσεων:8310/1-3-05

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ: ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΘΕΜΑ: Προστασία και αναστήλωση ιστορικών θρησκευτικών μνημείων της Μουσουλμανικής Μειονότητας στη Θράκη

Το βράδυ της 3ης Φεβρουαρίου 2005 μετά από ανθρώπινη παρέμβαση καταστράφηκε ένα μνημείο, μουσουλμανικός τάφος που υπάρχει στο προαύλιο ενός κεντρικού μουσουλμανικού τεμένους, γνωστό με τον  όνομα Kir mahalle camii, στην Κομοτηνή. Φημολογείται ότι χρυσοθήρες κατέστρεψαν τον τάφο στην προσπάθειά τους να εντοπίσουν χρυσές λίρες, χωρίς ωστόσο να γίνουν συλλήψεις ή να αποκαλυφθούν μέχρι σήμερα οι δράστες της αποτρόπαιας αυτής πράξης. Παρόλο που δεν υπάρχουν επίσημα ιστορικά στοιχεία, το κατεστραμμένο μνημείο χρονολογείται κατά μέσο όρο πάνω από 200 έτη, χτισμένο κατά την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

6 μέρες αργότερα, στις 9 Φεβρουαρίου 2005, χωρίς να αποκαλυφθούν μέχρι σήμερα τα κίνητρα των δραστών, καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά ένα άλλο ιστορικό μουσουλμανικό μνημείο που βρίσκεται στο χωριό Βέννα (νομός Ροδόπης). Το όνομα του συγκεκριμένου μνημείου είναι Demir Beyli teke και χρονολογείται από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι έρευνες της αστυνομίας ούτε και στην περίπτωση αυτή απέδωσαν καρπούς και δυστυχώς οι δράστες μέχρι και σήμερα παραμένουν άγνωστοι. Το συγκεκριμένο μνημείο είχε επισκευαστεί εξολοκλήρου πριν 18 χρόνια με έξοδα που διέθεσε η μειονότητα αποκλειστικά για την επιδιόρθωση και ανακατασκευή του. Δυστυχώς σήμερα το μοναδικό πράγμα που έχει διασωθεί από το συγκεκριμένο μνημείο είναι οι 4 τοίχοι που το περιβάλουν. Την ίδια περίοδο υπέστη ζημιές από πυροβολισμούς το παλαιότερο χρονικά μουσουλμανικό τέμενος (τζαμί) σε ευρωπαϊκό έδαφος το οποίο βρίσκεται στο χωριό Πολύσκιο του νομού Ξάνθης.

Πρέπει τέλος να σημειωθεί ότι πολλά θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία της Μουσουλμανικής Μειονότητας βρίσκονται σήμερα σε άσχημη κατάσταση και απαιτείται άμεσα η συντήρηση και σε κάποιες περιπτώσεις η αναστήλωσή τους καθώς και η οικονομική ενίσχυση από την πλευρά του κράτους τη στιγμή μάλιστα που η μειονότητα αδυνατεί να διαθέσει τους απαιτούμενους πόρους για τέτοιου είδους ενέργειες. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ένα μνημείο γνωστό με την ονομασία Pospos στην Κομοτηνή το οποίο παραμένει εγκαταλελειμμένο, σε άσχημη κατάσταση και άμεση ανάγκη παρέμβασης ούτως ώστε να διασωθεί ότι έχει απομείνει από το ιστορικό αυτό μνημείο. Μαζί με αυτό υπάρχουν και εκατοντάδες άλλα μνημεία, ύψιστης πολιτιστικής, θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας για τον τόπο μας.

Να υπογραμμίσω το πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη διάσωσης και προστασίας της πολιτισμικής παράδοσης της μειονότητας στη Θράκη, και παράλληλα να υπενθυμίσω ότι η πολυπολιτισμικότητα στη Θράκη διέρχεται και μέσω της προστασίας του υλικού πολιτισμού των διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων που διαβιούν στην περιοχή αυτή. Αυτό άλλωστε ορίζεται ρητά και από το πολύ πρόσφατο  σχέδιο νόμου, «Κύρωση Συνθήκης για την θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης» το οποίο κατατέθηκε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο προς ψήφιση. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου «Η Συνταγματική Συνθήκη προβάλλει την κοινή ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά και τονίζει το ενδιαφέρον της Ε.Ε. για την ανάπτυξη των πολιτισμών των κρατών μελών της ως και το σεβασμό της εθνικής και περιφερειακής πολυμορφίας τους».

Διανύουμε κοι Υπουργοί περίοδο ελληνοτουρκικής φιλίας και περίοδο σύσφιξης των σχέσεων μεταξύ των δύο γειτονικών κρατών. Θεωρώ ότι το συμφέρον και των δύο χωρών επιτάσσει τη διαφύλαξη και διάσωση ανάλογων πολιτιστικών μνημείων. Όχι μόνο αυτό, αλλά η διαφύλαξη και ανάπτυξη της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί πρωταρχικό στόχο και της Ε.Ε. στο πλαίσιο του σεβασμού της πολυμορφίας κάθε κράτους μέλους. Βάση όλων των παραπάνω

ΕΡΩΤΟΥΝΤΑΙ ΟΙ κ. ΥΠΟΥΡΓΟΙ

• Τι μέτρα ασφαλείας προτίθεται να πάρει το Υπουργείο για τη διατήρηση της δημόσιας τάξης και την τιμωρία των δραστών που προβαίνουν σε ανάλογα παραπτώματα όπως αυτά που εκθέσαμε παραπάνω
• Για τους πόρους, χρηματοδοτήσεις ή επιδοτήσεις που διατίθεται να καταβάλλει το Υπουργείο προκειμένου να προστατευτούν τα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία της μειονότητας στη Θράκη όπως επίσης και να αναστηλωθούν όσα έχουν καταστραφεί είτε λόγω βίαιων ενεργειών είτε λόγω χρονικής αλλοίωσης.

Ο ερωτών βουλευτής

Ιλχάν Αχμέτ